Sneldichteres

WOUDSCHOTEN CHEMIE CONFERENTIE

Een driedaagse conferentie over de schoonheid van chemie
Het borrelde en gistte van de positieve energie!
Want alle mensen die vandaag en gisteren binnenkwamen
Verheugden zich op practicums en informatiekramen.

Deze conferentie had zijn eigen dynamiek
Direct al bij de balie een enorme logistiek.’
Wie bleef eten? Wie bleef slapen? Wie was gisteren al gekomen?
En mochten er wel of geen foto’s van u worden genomen?

Allemaal een linnen tasje met wat flyermateriaal
Daarna via een app een zoektocht naar de juiste zaal.
Ik besloot er begeleid en blanco in te gaan
En sloot mij om half tien bij een groepje jonge DIO’s aan.

De docenten in de dop? Het groepje kleiner dan verwacht
Echt hele leuke mensen, maar niet meer dan een stuk of acht.
Marieke en John stonden ze zonder maren en mitsen
Door deze 33ste editie van de conferentie heen te gidsen.

Bleek dat hier Cas, een jonge docent van het Veenlandencollege zat!
Mijn eigen oude school in Mijdrecht, hoe leuk en wonderlijk was dàt?
Ik liet het vak onmiddellijk vallen, mijn scheikundedocent was streng
En proefjes doen en met vuur spelen vond ik ontzettend eng.

De jaarlijkse bijscholing was dit, en ook een ‘weerzien plek’
En eerst een voorstelrondje? Dat was helemaal niet gek.
Toehoorder Gjald was fan! Dat was onmiddellijk zonneklaar
De formule van Woudschoten, zei hij, werkt al 33 jaar!

Tot en met de moeilijke bereikbaarheid met het OV
Niemand kon hier weg en dat was eigenlijk het idee.
John was zo enthousiast, enorm aanstekelijk was dat
Ik wilde dat ik hem vroeger als leraar had gehad.

Geïnspireerd ging ik op zoek naar wat er nog meer te vinden was:
Van bedrijf tot opdracht, chemie in de klas.
Martha stond hier voor de klas met een stralende lach
Dat was al de tweede enthousiaste docent van deze dag.

Martha, zij had fans, werd ons bij aanvang hier gezegd
Nog voordat zij begonnen was dacht ik: dat is terecht.
Waarom hagelslag wit uitsloeg? Een bevlogen Martha sprak:
“Ketterinteressant! Net als de slappe sperziebonen van Hak.”

Oplossingen daarvoor bedenken, dat was leuk en gaf plezier
Dat kon je met je boerenverstand als goede leerling VWO vier.
Bedrijf in de klas! Een klein bedrijfje, van drie man
Wie de context en de toepassingen zag werd enthousiast daarvan.

Niet vragen: wat doen jullie? Vraag: waar werken jullie aan?
Dan kreeg je betere antwoorden! Gaf Martha te verstaan.
Het webinar van Fred Janssen, over Wicked problems werd aangeprezen
Stinkende casussen! Waarover in lesboeken nooit iets valt te lezen.

De deur open zetten naar de echte wereld, niet alleen een boekenles
Daarvoor waren we bij Martha aan het juiste adres.
Met lichte spijt zette ik zelf de deur na een halfuur weer open
Om naar de sessie “Snap je?” van Doeschka Nijdeken toe te lopen.

Bij Doeschka in haar paarse pak kwam ik zo’n beetje aan
Toen zij iedereen opdroeg om op te schrijven wat er mis kon gaan.
We kregen 10 minuten om dat op post-its te noteren
Nou, er kon heel veel misgaan! Konden we hier constateren.

Naast mij staat trouwens Hans, hij speelt met volle energie
Maar of er tussen ons nou werkelijk sprake is van chemie?
Ik schrijf altijd een vers gedicht, dat inspireert hem niet
Ik werk nu tien jaar met hem samen, hij speelt altijd hetzelfde lied.

Waarom leerlingen fouten maken? Dat was een interessante vraag
En daarop waren vele antwoorden! Zo leerde ik vandaag.
Leerdoelen en formatief handelen behandelde Doeschka toen
“Wat ga je doen om het beter te krijgen? Volgende keer beter doen!”

Met klassen van 30 kinderen was dat best een heel gedoe
Dam kwam je, eerlijk is eerlijk, niet altijd overal aan toe.
Diagnostische vragen, daarmee kreeg je het leren heel snel aan
Denken! Delen! Uitwisselen! Ik bleek de plank goed mis te slaan.

Jezelf verbeteren, belangrijk onderdeel van het leerproces
Doesjka legde uit hoe dat eruit zag in de les.
Ik schoof een deurtje verder, naar een proefje over gisten
Jeff Gradener die stuurde bij zodat we echt niks misten.

Zijn proef was 25 jaar oud maar nog super actueel
Een groot enthousiasme viel hem hier dan ook ten deel.
Kleuren na elf minuten, nou, we mochten echt niet klagen
Ook niet over sommige telefoons die in het water lagen.

Al te snel was het tijd voor lunch, dat was één groot verwennen
Geen wit uitgeslagen hagelslag of slappe sperzieboon te bekennen.
Wel soep, salades, broodjes, overvloedig en royaal
Er werd gedeeld en uitgewisseld door de hele zaal.

De informatiemarkt bezocht, daar viel ook veel te halen
Flyers, pennen, blocnotes, spellen, zonder te betalen.
Opnieuw leek het of iedereen vol enthousiasme was
Misschien werd dat ook veroorzaakt door een dag niet voor de klas?

Naar de plenaire zaal toen om de keynotespeech te horen
Ook Cas, die DIO van het VLC liep vrolijk hier naar voren.
Toen ik daar zelf oud leerling was, dacht ik ineens met rode oren
Was Cas hoogstwaarschijnlijk nog niet eens geboren.

Gjald? Die stond te glunderen! Zo blij om hier met u te zijn
En dat er niemand weg kon hier vond ie ook ontzettend fijn.
Niemand durfde op rij één, bang dat Gjald iets zou gaan doen?
Of bang voor de in vijftig tinten grijs gehulde Jeroen?

Hartelijke welkomstwoorden, die sprak Gjald, en toen
Gaf ie, rollend met zijn erren, het woord even aan Jeroen.
De focus lag op het VMBO, Jeroen vertelde dàt
Wie een VMBO collega had aangebracht een abonnement gewonnen had.

Hij bracht de app onder uw aandacht en hij bracht speciaal ter sprake
Hoe jullie met de app mooie connecties konden maken.
Gjald dankte de programmacommissie en hij dankte de sponsoren
Daarna kwam Chris Slootweg, van de UVA, snel naar voren.

Next level groene Chemie, de aankondiging die was niet mis
We vervolgden de expeditie onder aanvoering van Chris.
Hoe hij als chemicus aan een betere wereld bij kon dragen?
Dat was voor hem, voor nu en altijd toch de vraag der vragen.

Het begin van leven op aarde, zes elementen bracht Chris ter sprake
Die dat mogelijk maakten, en nog altijd mogelijk maken.
Chris begon te spreken over mondiale problemen
Het was eigenlijk een afvalrace, waarin hij ons mee wilde nemen.

Een plaatje zei meer dan 1000 woorden, twee had Chris er meegebracht
Stikstof en ammoniak werden in kaart gebracht.
Je kon precies zien waar de kippen waren! Werd door Chris verteld
Want die grote, zwarte vlek in ’t midden? Dat was Barneveld.

Dat een plaatje meer dan 1000 woorden zij, was mij dat maar eerder bericht
Dan had ik mijn best niet zo gedaan op dit gedicht.
De circulaire economie, het was razend interessant
Lichtte Chris toe met een gerecyclede dopper in zijn hand.

Chris sprak over verminderen van uitstoot en vertelde aan de klas
Dat het onderwerp belangrijker dan de grondstof was.
Een plaatje van een oude grijsaard die de steen der wijzen zocht
Maar fosfor vond, als het opwindend eindpunt van zijn tocht.

Groene chemie, een plaatje van algengroei haalde Chris er even bij
Opnieuw een plaatje dat veel meer dan 1000 woorden zei.
Een spannend flesje op Lowlands, donker piskleurig Struviet
Zou je daarvan een nieuwe dopper kunnen maken? Of toch niet?

Leuk om in de klas te doen? Misschien zat ik iets te missen
Maar moesten alle leerlingen dan in een flesje pissen?
Ik denk dat ik iets niet snapte wat u wel snapte met zijn allen
Maar ik heb uw vak dan ook in de vierde laten vallen.

The Paris Agreement, toen sprak Chris enige tijd
Over de mogelijkheden van schone elektriciteit.
Waterstof, wat je ermee kon maken en ermee kon doen?
En hoe je het op kon slaan, dat vertelde Chris ons toen.

Er was hoop, zei Chris, zijn hoop gevestigd op struviet
Chris, synthetisch chemicus, stilzitten deed hij niet.
Hij sprak over zijn spijkerbroek, over suiker en glucose
Ja, zo alles bij elkaar was het hier aangenaam verpozen.

Groen en circulair! Chris rondde af en zei de klas
Dat dat wat hem betreft de chemie van onze toekomst was.
Tenslotte was er ruimte voor wat vragen uit de klas
En legde Chris nog uit wat de samenstelling van een niersteen was.

Zaal twee: rechten en plichten van een jonge chemiedocent
Daar ben ik om half drie snel door de gangen heengerend.
Tip en trucs van Jessica: hoe hield je je staande als jonge docent?
Een school is net een dorp! Zo maakte Jessica bekend.

Als je liefde voor kinderen had en verder wilde leren?
Dan kon je met een gerust hart overal gaan solliciteren.
Hoe motiveerde je leerlingen? Hoe bleef je zelf gemotiveerd?
En werken op je eigen ouwe school? Was dat niet gecompliceerd?

Als je leerlingen er niet uit kon sturen? Werkte het altijd
Met leerlingen om te gaan op basis van gelijkwaardigheid.
Ik moet u eerlijk zeggen: dat spreekt mij enorm aan
Ik heb nog nooit tijdens een optreden iemand gevraagd om weg te gaan.

Lesgeven in de chemie met systeemdenken innoveren
Daar viel rond de klok van drie ook vast nog iets te leren.
Waarom zouden leerlingen daarvoor kiezen en hoe spreken we ze aan?
De moeite waard, leek mij, om daar nog een langs te gaan.

Er waren te weinig scheikundig ingenieurs voor de uitdagingen van deze tijd
En hoogst zelden, veel te weinig, meldde zich een meid.
Dat was niet naar de zin van Leonie Krab, ze deelde haar frustratie mee
En zag zeker de invloed van het belang van wiskunde B.

“Mijn dochter doet Japans!” maakte Leonie bekend
In haar ogen was hier sprake van verloren talent.
Een dino van lego bouwen? Precies volgens de tekening?
Dat was leerzaam maar ’t was leuker als de leerling een stapje verder ging.

De dag was overvol maar daar zal ik niet over klagen
Want sommigen van u verblijven hier maar liefst drie dagen.
Voor mij, eerlijk is eerlijk, is één dag veel beter dan drie
Anders los ik op in deze stomende chemie.

Voor het laatste onderdeel kwam iedereen hier weer binnen
“Nog één minuut”, zei Gjald, “en dan gaan we toch echt beginnen!”
C3 was jarig, meldde hij, Jeroen die ging trakteren
Hij had iets, zei ie, wat ie hier voor ons wilde lanceren.

Maar eerst een vrolijk filmpje over een mooie 30 jaar
Vuurvliegen en andere fijne dingen, wij keken ernaar.
De gebronsde voice over maakte luid en klaar bekend:
“Er is geen scheikundedocent die C3 niet kent!”

We hadden meer meisjes nodig, hoorde weer de hele klas
Ik was extra blij dat ik hier uitgenodigd was.
De vraagbaak scheikunde, vrijwilligers waren daar
Dag en nacht! In de vakantie! Ze waren nooit voor zessen klaar.

Iedereen op het filmpje wou C3 feliciteren
En een heel klein meisje vertelde hoe ze grote dingen had kunnen leren.
Jeroen, hij was ontroerd, en hij toonde jullie toen
De digitale versie van het periodieke systeem die hij cadeau wou doen.

Na een korte hapering, een klein technisch probleem
Verscheen daar toch, ten langen leste, het periodiek systeem.
Toen het woord aan Gjalt, een filmpje over 400 jaar?
Daar was ie nu al mee begonnen, dus volgend jaar was ie vast klaar.

Daarna Emiel naar voren, die stond hier enorm te stralen
Dat ie die veertig jaar toch maar mooi had weten te halen.
Veertig seconden applaus leek mij verdiend en zeer terecht
Ik hoop dat ik dat ook krijg als ik straks alles heb gezegd.

Marijn had ‘een joekel van een opdracht en een harde noot te kraken’
Kerndoelen, en stap 4, die dacht ie hier ter sprake.
Hij zag Remco heel moeilijk kijken! Waarom snapte hij niet
Misschien had het iets te maken met een hard stukje struviet?

Marijn deed nog een oproep aan docenten van het VMBO
Succes Marijn, toen stal de organisatie kort de show.
Ook 40 seconden applaus, een bloemetje voor allemaal
Esther was er helaas niet, maar ik zat klaar voor mijn verhaal.

Het team van C3 dat kwam nog integraal naar voren
Zij regelden alles last minute! Kregen wij te horen.
Het langste applaus was voor Sophie, verlegen trad zij aan
Met rode wangen, bloemen, daarna kwam ik voor u staan.

Ik vond eigenlijk dat het vandaag best lekker ging
Ik bouwde een soort dino, maar dan zonder tekening.
Het is de hoogste tijd om naar de borrel te verkassen
Na dat struviet verhaal van Chris durf ik niet meer te plassen.

Ik hoop dat u genoten hebt van dit voor u geschreven lied
Ik kan het ook in het Japans! Maar ver brengt mij dat niet.
Want er zit nooit iemand in de zaal die ook Japanse woorden kent
Ik zal het eerlijk toegeven: een totaal verloren talent.

Duizend woorden, leerde ik, zeggen meer dan één plaatje
Maar die conclusie kwam te laat om iets te veranderen aan mijn praatje.
De conclusie van de dàg: er was hier enthousiasme zat
Ach, had ik op het VLC maar Martha, John of Cas gehad!

Het was lastig hier te komen met het openbaar vervoer
Maar dit gedicht te maken was pas echt een hele toer!
Met keuze uit 30 sessies was dat best een heel gedoe
Ik kwam, eerlijk is eerlijk, echt niet overal aan toe.

Ik hoop maar dat ik aansloot bij dit specifieke gehoor
Wat ik vandaag gebrouwen heb? Daar is geen formule voor.
Het lag niet aan u, u was geweldig met zijn allen
Ik weet ineens niet meer waarom ik uw vak ooit heb laten vallen.

Ik heb mijn best gedaan, ik schreef mij suf vanaf negen uur
En ik zal het maar bekennen: ik speelde vandaag met vuur!
Want het is altijd spannend of het lukt om alles te laten rijmen
Want als het één keer niet rijmt vragen ze je nooit meer terug.

Ik maak het niet vaak mee, ik was enorm in mijn schik
Dat mensen enthousiaster zijn over hun werk dan ik.
Hebt u het mooiste vak of ik? Ik heb werkelijk geen idee
En we zaten hier gezellig en we zaten hier oké!

Dominique Engers, Woudschoten, 2 november 2023
www.desneldichteres.nl