Ontwerpend leren is een middel om kinderen een probleemoplossende houding aan te leren. Het proces van ontwerpend leren is een cyclus die je (steeds opnieuw) doorloopt. De meest simpele vorm ervan is ‘trial and error’. Je maakt iets, test het en verbetert het. Dat test en verbeter je weer, en zo ga je door tot je een goed product hebt. Deze basis is uit te breiden naar bewuster ontwerpen waarbij je een programma van eisen maakt en het ontwerp evalueert. Deze uitgebreide cyclus kun je opdelen in zeven stappen.

 

*Bovenstaande afbeelding is een bewerking van dit schema van SLO | Wetenschap en Technologie.

Stap 1: Confronteren
Het vertrekpunt is een probleem of situatie waarvoor je een oplossing zoekt.

Stap 2: Verkennen
De leerlingen verkennen dit probleem door na te gaan wat ze er van weten. Vervolgens denken ze na over een ontwerp voor het product dat dit probleem kan oplossen. Aan welke eisen moet het product voldoen? Bij elke eis bedenken de leerlingen verschillende oplossingen.

Stap 3: Ontwerp schetsen
De leerlingen kiezen de beste oplossingen en combineren deze tot een ontwerp voor het product.

Stap 4: Ontwerp realiseren
Aan de hand van het ontwerp gaan de leerlingen het product maken.

Stap 5: Testen en bijstellen
Tijd om te testen. Doet het product wat het moet doen? Voldoet het aan alle eisen? Hoe kunnen we het product verbeteren?

Stap 6: Presenteren
De leerlingen verwerken hun bevindingen en presenteren deze.

Stap 7: Verdiepen en verbreden
Tot slot brengt de leerkracht verbreding of verdieping aan. Bijvoorbeeld: is je product of ontwerp ook in andere situaties te gebruiken? Als de verdieping leidt tot een nieuwe vraag of nieuw probleem waarvoor een oplossing nodig is, dan beginnen de leerlingen opnieuw met de ontwerpcyclus.

Materialen
C3 heeft verschillende gratis digilessen en materialen ontwikkeld waarin je voorbeelden en handvatten vind om de didactiek van ontwerpend leren toe te passen in de klas.

De volgende lessen zijn beschikbaar:

Kerndoelen
Een chemieles of een les ontwerpend leren met chemie sluit aan bij de volgende kerndoelen:

  • 26. De leerlingen leren structuur en samenhang van aantallen, gehele getallen, kommagetallen, breuken, procenten en verhoudingen op hoofdlijnen te doorzien en er in praktische situaties mee te rekenen.
  • 33. De leerlingen leren meten en leren te rekenen met eenheden en maten, zoals bij tijd, geld, lengte, omtrek, oppervlakte, inhoud, gewicht, snelheid en temperatuur.
  • 42. De leerlingen leren onderzoek doen aan materialen en natuurkundige verschijnselen, zoals licht, geluid, elektriciteit, kracht, magnetisme en temperatuur.
  • 44. De leerlingen leren bij producten uit hun eigen omgeving relaties te leggen tussen de werking, de vorm en het materiaalgebruik.
  • 45. De leerlingen leren oplossingen voor technische problemen te ontwerpen, deze uit te voeren en te evalueren.
  • 55. De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren.

Meer informatie